تعاریف و اصطاحات مهم
توان الکتریکی
توان الكتریكی جذبی هر فاز در موتورهای آسنكرون قفس سنجابی سه فاز از رابطه زیر بدست می آید:
كه V و I به ترتیب ولتاژ و آمپر هر فاز می باشد. در صورتی كه ولتاژ و آمپر جذبی فازهای دیگر با یكدیگر برابر باشد، توان جذبی كل الكتروموتور سه برابر رابطه فوق یعنی خواهد بود :
معمولاً به ندرت پیش می آید كه ولتاژ و آمپر جذبی فازها با یكدیگر دقیقاً برابر باشد. معمولاً ولتاژ و آمپر فازها بین 2 تا 3 درصد با یكدیگر متفاوت می باشد كه در این حالت توان جذبی كل الكتروموتور از جمع جبری توان هر فاز بدست می آید.
موضوع مهمی كه می بایست مورد توجه قرار گیرد تفاوت بین توان جذبی الكتروموتور و توان نامی آن می باشد و یا به بیان دیگر تفاوت آمپر جذبی الكتروموتور در نقطه كار و آمپر نامی آن می باشد. یک الكتروموتور می تواند آمپر نامی 60 آمپر داشته باشد اما در لحظه كار آمپر جذبی 45 آمپر داشته باشد. این بدین معنی است كه الكتروموتور توانایی عبور 60 آمپر را دارد اما در لحظه كار 45 آمپر از آن عبور می نماید. اما باید توجه داشت در صورتی كه توان جذبی الكتروموتور در نقطه كاری تقاوت زیادی با توان نامی آن داشته باشد بعضی از پارامترهای موتور مانند بازده و ضریب قدرت افت زیادی خواهند داشت. به عنوان مثال تصور كنید كه توان جذبی پمپی در نقطه كاری 15 كیلووات باشد و برای ضریب ایمنی بیشتر، الكتروموتور 45 كیلووات انتخاب گردد. این انتخاب باعث می شود بازده الكتروموتورمثلاً از 96 درصد به 92 درصد و ضریب قدرت از 0.92 به 0.84 درصد كاهش یابد. در واقع انتخاب نادرست توان الكتروموتور عاوه بر افزایش هزینه های اولیه مربوط به خرید الكتروموتور با توان بیشتر و همچنین خرید كابل و كلید و سایر تجهیزات الكتریكی متناسب با توان نامی موتور باعث كاهش بازده و افزایش هزینه های جاری تأمین انرژی موتور در مدت كاركرد خواهد شد.
توان نامی الكتروموتور، توانی است كه الكتروموتور جهت كاركرد دائم و طولانی مدت قادر به تأمین آن می باشد. در واقع توان نامی الكتروموتور توان P1 نمی باشد و توان P2 می باشد. یعنی توان نامی گزارش شده در كاتالوگ ها و یا پاک الكتروموتور برابر با رابطه زیر می باشد:
بنابراین الكتروموتور از منظر طراحی قابلیت جذب توان الكتریكی P1 را از شبكه دارد )این توان بیش از توان – P2 توان نامی - می باشد( و تنها پس از ضرب این توان در بازده الكتروموتور می توان تشخیص داد كه آیا الكتروموتور در توانی بیش از توان نامی كار می كند یا خیر. در صورتی كه آمپر جذبی با آمپر نامی الكتروموتور مقایسه گردد نیازی به روابط بالا نمی باشد و سریعاً با مقایسه آمپر جذبی و نامی می توان اضافه بار الكتروموتور را تشخیص داد.