موتورهای القایی از نوع رتور قفس سنجابی
شکل (20) چگونگی چرخش رتور قفسی در موتورهای القایی (الکتروموتور ها) را به سادگی نمایش داده است. شما می توانید با تهیه وسایل نشان داده شده، این آزمایش را انجام دهید. در این آزمایش با چرخاندن دسته متحرک، آهنربای دائم می چرخد و در پی آن دیسک آلومینیومی نیز که اندکی از آهنربا فاصله دارد به حرکت در می آید.
یک وسیله ساده برای فهم بهتر اثر میدان دوار در چرخش دیسک
شکل 20 - یک وسیله ساده برای فهم بهتر اثر میدان دوار در چرخش دیسک
آیا با توجه به چرخش میدان و تغییر میدان مغناطیسی در دیسک آلومینیومی مطابق آنچه در شکل (20) می بینید، می توان نتیجه گرفت که عامل چرخش دیسک القای نیروی محرکه و ایجاد جریان القایی در آن است؟ در شکل (21) ابتدا و انتهای مفتول ها به یکدیگر متصل و در نتیجه مدار اتصال کوتاه شده ای در هادی های رتور ایجاد شده است و از آنجا که شکل ایجاد شده شبیه یک قفس است، به همین دلیل به رتور شکل (21) رتور قفسی می گویند. برای ساختن این نوع رتور ابتدا ورقه های هسته رتور را کنار یکدیگر قرار می دهند تا هسته یکپارچه رتور تشکیل شود سپس آلومینیوم و یا گاهی مس ذوب شده را به داخل هسته رتور تزریق می نمایند. مادهٔ مذاب تزریق شده در هسته پس از سرد شدن به شکل مفتول هایی درمی آیند که در داخل هسته قالب گیری شده است. لذا این هادی ها نسبت به هسته عایق نیستند.
ساختمان رتور قفسیرتور کامل با معرفی اجزای آن
شکل 21 - ساختمان رتور قفسی (سمت راست) رتور کامل با معرفی اجزای آن (سمت چپ)
از آنجا که شکل (21) شبیه قفس سنجاب به نظر می رسد، ماشین های القایی که ساختمان رتور آنها این گونه است را قفس سنجابی نیز می گویند.
نمایش انحراف شیارهای رتور نسبت به امتداد شیارهای استاتور
شکل 22 - نمایش انحراف شیارهای رتور نسبت به امتداد شیارهای استاتور
مطابق شکل (22) در اغلب ماشینهای القایی (الکتروموتور ها) شیارهای رتور با محور ماشین موازی نیستند یعنی شیارها نسبت به محور ماشین مورب است. این عمل باعث کاهش سر و صدای رتور در زمان چرخش آن می شود. معمولاً انحراف شیارهای رتور به اندازهٔ پهنای یک شیار استاتور در نظر گرفته می شود. در ماشینهای القایی با شیارهای مورب، راه اندازی سریعتر بوده و قابلیت تحمل اضافه بار در چنین ماشین هایی بیشتر است.
ماشینهای القایی قفس سنجابی از نظر ساختمان ساده تر و از نظر اقتصادی به صرفه تر از ماشین های رتور سیم پیچی شده هستند و کمتر به تعمیر و نگهداری احتیاج دارند.