الکتروپمپ

در پمپ های جریان شعاعی، ایجاد فشار از طریق به حرکت درآوردن مایع پمپاژ شده در جهت شعاعی نسبت به شفت پمپ انجام می گیرد. این پمپ ها در کاربردهایی با دبی کم و هد بالا بکار برده می شوند.

در پمپ های جریان محوری یا پروانه ای، فشار در اثر حرکت محوری مایع پمپ شده ایجاد می گردد و برای کاربردهایی با دبی بالا و هد کم استفاده می شوند. پمپ جریان مختلط، ترکیبی از انواع شعاعی و محوری بوده و بین این دو نوع قرار می گیرد. در طبقه بندی انواع پمپ های گریز از مرکز، از سرعت ویژه پمپ، که در فصل 2 به آن پرداخته  شده است (و همچنین مطالب اشاره شده در کتاب پمپ، پمپاژ و پاپیانگ)، استفاده می شود. پمپ های جریان شعاعی دارای سرعت ویژه کم (کمتر از ۲۰۰۰) بوده در حالیکه پمپ های جریان محوری دارای سرعت ویژه بالا (بزرگتر از ۸۰۰۰) می باشند. پمپ های جریان مختلط در میان این دو قرار دارند.

برای تولید فشار، مایع در یک فشار اولیه (فشار مکش) وارد سمت مکش پمپ گریز از مرکز می گردد. انرژی مایع متناظر با این فشار،همراه با انرژی جنبشی مایع ناشی از سرعت مکش و انرژی پتانسیل ناشی از موقعیت لوله کشی مکش، انرژی کل مایع در زمانی که وارد پمپ می گردد را بیان می دارد. با جریان یافتن مایع درون پمپ، مایع در اثر چرخش پروانه پمپ با توجه به نیروی گریز از مرکز، شتاب می گیرد و انرژی جنبشی مایع افزایش می یابد. در پایان، زمان خارج شدن مایع (هنگامی که مایع از پیچک پمپ به لوله کشی تخلیه وارد می گردد) انرژی جنبشی به انرژی فشاری تبدیل می گردد.

بدیهی است که دبی پمپ و فشار تولید شده، هر دو تابع سرعت چرخش پروانه پمپ و قطر آن می باشند زیرا این پروانه  است که به انرژی جنبشی مایع می افزاید. بنابراین، ظرفیت پمپ گریز از مرکز می تواند با تغییر سرعت پمپ در محدوده مشخصی، افزایش یا کاهش یابد. حد بالایی سرعت توسط تنش های ایجاد شده در تکیه گاه های پمپ و محدودیت محرک پمپ نظیر موتور الکتریکی، توربین، یا موتور احتراقی تعیین خواهد شد. همچنین، ظرفیت پمپ و هد ایجاد شده توسط پمپ با افزایش قطر پروانه، افزایش می یابد. بدیهی است که با توجه به محدودیت فضا در داخل محفظه پمپ، یک محدودیت عملی برای حداکثر اندازه پروانه وجود دارد. عملکرد پمپ گریز از مرکز با جزئیات بیشتر در فصل های بعدی مورد بحث قرار گرفته است.

  در پمپ های گریز از مرکز تک پیچکه هنگامی که مایع از میان پروانه ی در حال چرخش به داخل لوله تخلیه پرتاب می گردد.هد سرعت ناشی از سرعت چرخش پروانه به فشار استاتیک تبدیل می گردد. پمپهای دوپیچکه مشابه نوع تک پیچکه کار می کنند، با این تفاوت که در آنها با توجه به بالانس بودن بارهای شعاعی وارد بر شفت، خمش شفت به حداقل رسانده می شود. در پمپ های نوع دیفیوزری پره های،  راهنمای ثابت پروانه را احاطه کرده است. این پره ها سبب افزایش تدریجی گذرگاه جریان مایع شده و در نتیجه به تغییر تدریجی در جهت جریان و تبدیل هد سرعت به هد فشاری منجر میگردند.