پُمپ یا تُلُمبه وسیله‌ای مکانیکی برای انتقال مایعات است که با افزایش فشار جریان آن، امکان جابجایی را به ارتفاعی بالاتر (با افزایش هد) یا حتی پایین دست (معمولاً حوضچه یا مخزن) فراهم می‌آورد.
به طور کلی پمپ به دستگاهی گفته می‌شود که انرﮊی مکانیکی را از یک منبع خارجی گرفته و به سیالی که از آن عبور می‌کند، انتقال دهد. در نتیجه، انرﮊی سیال پس از خروج از این دستگاه (پمپ) افزایش می‌یابد. در پمپها تغییرات انرﮊی سیال همواره به صورت تغییر فشار سیال مشاهده می‌گردد. از پمپها برای انتقال سیال به یک ارتفاع معین و یا جابجایی آن در یک سیستم لوله کشی و یا هیدرولیک استفاده می نمایند. به عبارت کلی تر، از پمپ برای انتقال سیال از یک نقطه به نقطه دیگر استفاده می‌کنند.
انواع پمپ
پمپها دارای انواع مختلفی هستند. دسته بندی‌های گوناگون، پمپها را بر پایه ویژگی‌های گوناگون طبقه بندی می کنند. در یکی از رایج‌ترین این طبقه بندی ها، برپایه نحوه انتقال انرژی از پمپ به سیال، پمپها به دودسته تقسیم می شوند:
پمپ‌های دینامیکی: در این پمپها انتقال انرژی به سیال به طور دایمی است. انواع پمپ‌های دینامیکی عبارت اند از:
پمپ‌های گریز از مرکز
پمپ‌های محیطی
پمپ‌های خاص
پمپ‌های جابجایی مثبت: در این پمپها انتقال انرژی به سیال به صورت متناوب یا پریودیک صورت می پذیرد. انواع پمپ‌های جابجایی مثبت عبارت اند از:
پمپ‌های رفت و برگشتی
پمپ‌های چرخ دنده‌ای