آشنایی مختصر با الکتروگیربکس

بر اساس قانون اول ترمودینامیک، انرژی نه خلق می‌شود و نه از بین می‌رود، بلکه از حالتی به حالت دیگر تبدیل می‌شود. به طور مثال در یک لوکوموتیو، انرژی حاصل از سوخت فسیلی به انرژی مکانیکی تبدیل می‌شود و یا در یک ژنراتور، انرژی حاصل از یک نوع سوخت فسیلی به انرژی الکتریکی تبدیل می‌شود.

الکتروموتور نیز یک مبدل انرژی است، یعنی انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی تبدیل می‌کند، آن‌هم انرژی قابل‌استفاده که کاربردهای فراوانی برای آن می‌توان یافت. الکتروموتورها یا با جریان مستقیم کار می‌کنند و یا با جریان متناوب.

اما الکتروموتورهای متناوب نیز به دو صورت تک فاز و سه فاز و در شکل‌ها و ابعاد مختلف ساخته می‌شوند. الکتروموتورهای تک فاز معمولاً از توان یک اسب بخار برخوردار هستند ولی الکتروموتورهای سه فاز انواع متنوع‌تری داشته و یکی از پرکاربردترین انواع الکتروموتور در صنعت هستند.

الکتروموتورها بر اساس توان مصرفی، نوع برق مصرفی، کشور سازنده و فنّاوری ساخت دارای قیمت متنوعی می‌باشند و شرکت‌های بزرگی در ایران به ساخت و یا تجارت آن‌ها پرداخته‌اند.

از شرکت‌های سازنده الکتروموتور به الکتروژن، موتوژن و . . . می‌توان اشاره که اکثراً‌ از کیفیت تولید خوبی برخوردار بوده و ساخت این الکتروموتورها را در کشور بومی کرده‌اند. اما شرکت‌هایی هم مثل تکنوصنعت به تجارت و خرید و فروش انواع الکتروموتورهای خارجی و ایرانی مشغول هستند و با داشتن کادری مجرب توانایی مشاوره دادن به مصرف‌کننده رادارند.

و اما گیربکس ...

گیربکس درواقع یک ماشین است که از مجموعه‌ای چرخ‌دنده تشکیل‌شده است. این چرخ‌دنده‌ها قادرند به انرژی مکانیکی دریافتی سرعت و قدرت ببخشند یعنی اگر یک نیروی مکانیکی گردشی به آن وارد شود، بر اساس تنظیمات اولیه که بستگی مستقیم به نوع و تعداد چرخ‌دنده‌های طراحی‌شده در ساخت گیربکس دارد، قادرند سرعت آن را کندتر کرده و در عوض قدرت آن را افزایش دهد و یا شاید هم سرعت و هم قدرت آن را افزایش دهد.

و اما الکتروگیربکس ...

الکتروگیربکس، همان الکتروموتوری است که به یک گیربکس متصل است. یعنی شفت خروجی از الکتروموتور در قسمت هوزینگ، به تعدادی چرخ‌دنده‌ی مدور متصل است که برحسب طراحی گیربکس قادر به افزایش و یا کاهش سرعت و قدرت نیروی مکانیکی خروجی از الکتروموتور است. اکثر الکتروگیربکس ها با هدف کاهش سرعت دورانی خروجی از الکتروموتور و افزایش گشتاور و یا نیروی گردشی حاصل از آن طراحی می‌شوند. الکتروگیربکس ها به طرق مختلف تقسیم‌بندی می‌شوند ولی متداول‌ترین نوع آن به‌صورت زیر است:

الکتروگیربکس هلیکال: این دسته از الکتروموتورها کم‌مصرف و کوچک بوده که در صنایع مختلف بسیار کاربرد دارد. این دسته از الکتروموتورها در صنایع مختلفی مانند لاستیک‌سازی، پلاستیک، سیمان و صنایع دارای فرایند خرد کردن کاربرد دارند.  

الکتروگیربکس هلیکال با شفت مستقیم: که جهت کاربری‌های سنگین طراحی‌شده است. مکانیزم الکتروگیربکس sew که از برندهای معروف در ایران است، اغلب از این نوع است. گرچه انواع دیگری از الکتروگیربکس sew نیز در بازار موجود است که در مورد آن‌ها در قسمت بعدی بیشتر توضیح خواهیم داد.

الکتروگیربکس هلیکال با شفت عمودی: در صنایع غذایی و یا صنایع معدنی و بیشتر جهت تخته نقاله‌ها کاربرد دارد. 

الکتروگیربکس هلیکال با شفت عمودی و غیر هم‌راستا: شهرت این دسته از الکتروگیربکس ها به توانایی آن‌ها در بارگذاری‌های زیاد است و بسته به شرایط به شکل‌های متنوعی طراحی می‌شود.

الکتروگیربکس حلزونی: شفت حلزونی شکل این دسته از الکتروگیربکس ها دلیل نام‌گذاری آن‌هاست و شهرت این الکتروگیربکس ها به‌سرعت خروجی بسیار پایین و قدرت بسیار بالای آن‌هاست، این دسته از الکتروگیربکس ها بیشتر در صنایع شیمیایی و معدنی کاربرد دارند.

الکتروگیربکس خورشیدی: شهرت این نوع از الکتروگیربکس ها به‌دقت و عمر بالای آن‌هاست. دقت بسیار بالای حرکتی این نوع الکتروگیربکس ها سبب افزایش عمر دستگاه‌های متصل به آن‌هم خواهند شد. این الکتروگیربکس ها دارای شفت مستقیم بوده و از راندمان بالایی برخوردارند.